Pagina's

dinsdag 18 juni 2013

Het gebouw=Museum Opsterlân is jarig.

Onderwerp van de maand Tegen het eind van de 17e eeuw moet er in Gorredijk al sprake zijn geweest van een school. Al in oudheid was er sprake van 1660, maar waar de school heeft gestaan, vermeldt deze niet. Vermoedelijk aan één van de wallen. In 1805 werd er een nieuwe school gebouwd aan de lijnbaan. Er was meteen sprake van twee! lokalen. De school werd echter al snel weer te klein en men besloot op de grens van Gorredijk en Kortezwaag een nieuwe school te bouwen. In 1828 kwam die er. Bijna op de plaats waar nu het museum staat. Die school heeft het tot 1887 uitgehouden, maar toen kon het dan ook niet meer. "De leraren keken uit naar de nieuwbouw, want de 3 lokalen verkeerden in zeer slechte staat en de school was overbevolkt en er hing een bedorven lucht", zo meldden de kronieken. De nieuwe school werd een stukje verder naar achter gebouwd. De eerste steen werd gelegd op 1 september 1887 door wethouder S.G. Zwart. Dit naar een ontwerp van architect Jacobus Anthonie Meessen. Het gebouw werd gesticht als Openbare Lagere School, waar in eerste instantie ook U.L.O. onderwijs werd gegeven. De bouwkosten bedroegen 17.385 gulden en de laagste inschrijver was Jan Lubberts Eppinga uit Lippenhuizen. De U.L.O. verhuisde in 1920 naar een eigen gebouw aan de Stationsweg. De leerlingen van de lagere school hebben de prachtige trappen nog opgelopen tot 1955. Toen kregen ook zij een nieuw gebouw aan de Hendrik Ringenoldusstrjitte. Het gebouw kreeg een nieuwe bestemming en werd Openbare Leeszaal. In een ander gedeelte vestigde zich een huishoudschool. Ook het VVV heeft tot haar opheffing in het pand onderdak gehad. Op 15 september 1961 vond er de Oudheidkamer een plaatsje. Eerst als Natuurhistorisch Museum Zuid-Oost Friesland, later Streekmuseum Opsterlân. Nu heet het Museum Opsterlân en is de enige "bewoner". Het pand Hoofdstraat 59 staat op de lijst van Rijksmonumenten. Alleen de trap en de vensterkozijnen komen in aanmerking voor bescherming. De school heeft twee samengestelde zadeldaken en heeft een T-vorm. Op het dak liggen zwart geglazuurde Friese pannen. Op de aanzetstenen van de topgevels en op de tuiten zitten grote gietijzeren sierelementen. De topgevel van de linker zijgevel is nog oorspronkelijke fries en is de klimmende tandlijst aanwezig. Aan de rechterkant is dat niet meer het geval. De hoge ingangsdeur heeft nog houtsnijwerk en is voorzien van gietijzeren panelen. Vorig jaar (juli) werd het museum na twee grondige interne verbouwingen weer heropend.